Jak wprowadzić trwałe zmiany w życiu – część I

My ludzie jesteśmy mistrzami planowania, ale niestety teoretykami wdrażania w czyn. Dziś o tym jak tego dokonać skutecznych zmian w praktyce codzienności i przerodzić je w nawyk zwyciężania.

Zanim zaczniemy, szczególne podziękowania dla Ilony Bączek, która zostawiała taką opinię pod jednym z odcinków:

Angelika, jak zwykle, bardzo profesjonalna i uporządkowana wiedza o LinkedIn. Dla mnie bardzo przydatna. Twój eBook mam już w domu i na spokojnie zgłębiam rozdział po  rozdziale. Dzięki!

Bardzo dziękuję! Wasze opinie i recenzje dodają mi skrzydeł i motywują do dalszej pracy 🙂 Jeżeli doceniasz moją pracę to proszę zostaw opinię w Itunce, Google podcast czy gdziekolwiek tego słuchasz.

W dzisiejszym odcinku opowiadam o Bronnie Ware, która mieszka w Australii i przez wiele lat była opiekunką w ośrodku paliatywnym. Bronnie spędzała od 3 do 12 tygodni z osobami, które wiedziały, że niedługo umrą. Leczenie polegało głównie na uśmierzaniu bólu, gdyż szans na wyzdrowienie właściwie nie było. Jeżeli jakikolwiek podopieczny został wypisany do domu to wyłącznie po to, aby tam umrzeć.

Bronnie przeprowadziła wiele głębokich i ciekawych rozmów z ludźmi. Z tych rozmów powstała książka, która została przetłumaczona na 27 języków. Jej tytuł w tłumaczeniu na polski brzmiałby:

„Pięć głównych rzeczy, których ludzie żałują przed śmiercią.”

Czego ludzie żałują przed śmiercią?

1. Żałuję, że nie żyłem moim własnym życiem.

Żałuję, że nie miałem odwagi prowadzenia takiego życia, jakie wewnętrznie uznawałem za słuszne. Żałuję, że ulegałem presji otoczenia i nie walczyłem o swoje. To był najczęściej powtarzający się wątek.

2. Żałuję, że nie miałem odwagi, by okazywać swoje prawdziwe uczucia.

Wielu z nas chowa swoje prawdziwe uczucia pod przykrywką chęci posiadania dobrych relacji. Paradoks jest taki, że przecież posiadanie jakiejkolwiek relacji bez szczerości i okazywania prawdziwych uczuć i emocji jest niemożliwe. Dodatkowo udowodnione jest naukowo, że wiele chorób ma podłoże psychiczne, a korzeniem tego są nagromadzone i niewyrażone uczucia takie jak: gorycz, nieprzebaczenie czy nienawiść.

3. Żałuję, że za dużo pracowałem.

To była wypowiedź, którą wyraził każdy męski podopieczny. Trzeba zwrócić uwagę, że ludzie ci żyli w czasach, gdy głównie mężczyźni pracowali, a kobiety zajmowały się domem. Oczywiście były też kobiety, które wyrażały taki żal, ale było ich stosunkowo niewiele.

4. Żałuję, że nie utrzymywałem bliższego kontaktu z przyjaciółmi.

Nieuleczalna choroba to również czas wspomnień i podsumowań tego, co było ważne i wartościowe. Przyjacielskiej relacji nie zbudujesz w tydzień, a raz utracona jest ciężka do odbudowania. Z perspektywy czasu żałowali oni, że nie spędzali z przyjaciółmi więcej czasu i nie obdarzyli ich uwagą, na którą zasługiwali. Był to prawdziwy żal, nie tylko smutek z powodu małej ilości osób na pogrzebie.

5. Żałuję, że nie zdecydowałem się być szczęśliwym.

Wiele osób dopiero w chwilach konfrontacji ze śmiercią zaczyna rozumieć, że szczęście jest wyborem. Przez całe życie pozostawali oni w starych sposobach myślenia i zwyczajach. Strach przed zmianami spowodował, że nie zdecydowali się na bycie szczęśliwymi, często również udając kogoś, kim nigdy nie byli. Stwarzali pozory zadowolonych, aby nie stracić tego co mieli. Przez to tak naprawdę nigdy nie byli szczęśliwi.

9 skutecznych działań wspierających zmiany

Procesy używane w zmianie to działania, które mają na celu zmianę emocji, sposobu myślenia, zachowania czy relacji z otoczeniem. Poszczególne szkoły psychologiczne z reguły kładą nacisk na dwa lub trzy procesy obowiązujące w ramach danego nurtu.

Prochaska, Norcross i DiClemente w wyniku swoich badań odkryli, że ludzie działający samodzielnie naturalnie stosują wiele różnych procesów zmiany. Wyróżnili dziewięć najczęściej stosowanych:

1. Poszerzanie świadomości to aktywne poszukiwanie wiedzy oraz informacji w celu lepszego podejmowania decyzji odnośnie problemu, z którym człowiek się zmaga. Poszerzanie świadomości może dotyczyć zarówno własnych emocji, myśli, potrzeb, jak i wiedzy oraz informacji o sposobach radzenia sobie z zachowaniem problemowym. 

2. Wzbudzanie emocji występuje często równolegle do poszerzania świadomości, ale działa na poziomie emocjonalnym, a nie tylko intelektualnym. Może być całkowicie świadomym i zaplanowanym działaniem, takim jak na przykład oglądanie filmów o ludziach umierających na raka, gdy zmiana dotyczy rzucenia palenia. Często jednak ma formę nagłego doświadczenia emocjonalnego, katharsis następującego na skutek nieoczekiwanych wydarzeń, wypadku czy nieszczęśliwego zbiegu okoliczności. Takie głębokie emocjonalne wydarzenie często staje się siłą wyzwalającą chęci i zdolności do zmiany. Jestem pewna, że niejeden raz słyszałeś historie ludzkich transformacji, które zaczęły się od informacji o nieuleczalnej chorobie. Osoba, która dowiaduje się, że jej czas jest ograniczony, zaczyna działać, bo wie, że kolejna szansa może już się nie pojawić.

3. Ponowna samoocena to pogłębiona analiza nas samych z uwzględnieniem zarówno wymiaru racjonalnego, jak i emocjonalnego. Pozwala dostrzec różnicę pomiędzy potrzebami, wartościami a faktycznym zachowaniem. Jednym z zadań ponownej samooceny jest określenie wysiłku i kosztów, jakie muszą zostać poniesione w celu pełnego wdrożenia zmiany.

4. Zaangażowanie wyraża się w faktycznym podjęciu działania i przekonaniu, że sukces jest możliwy, a ja jestem główną osobą odpowiedzialną za jego osiągnięcie. 

5. Przeciwwarunkowanie oznacza tworzenie zdrowego wariantu reakcji na określone bodźce. Związane jest z budowaniem dobrych nawyków w miejsce automatycznych i niezdrowych reakcji na bodziec. Dla przykładu przeciwwarunkowaniem w przypadku osoby objadającej się przekąskami w czasie wieczornego oglądania telewizji może być rezygnacja z oglądania w ogóle i wybranie zamiast niego aktywności fizycznej.

6. Kontrolowanie środowiska to świadome kreowanie swojego otoczenia w celu uniknięcia kontaktu z bodźcem, który uruchamia niezdrową reakcję. Przykładem kontrolowania środowiska jest usunięcie papierosów, popielniczek i wszystkiego, co może wyzwolić chęć palenia.

7. Nagradzanie wysiłków oraz widocznych efektów związanych ze zmianą. Przyznawanie sobie nagród za osiągnięcie pewnych etapów. Mogą to być przyjemności drobne, jak wizyta u kosmetyczki po schudnięciu pięciu kilogramów, lub większe, jak egzotyczna wycieczka po zakończeniu całego procesu zmiany. Istotą nie jest rodzaj nagrody, ale pozytywne wsparcie, jakie daje ona w chwili, gdy nagradzamy swoje starania i efekty działań.

8. Wspierające relacje to aktywne poszukiwanie wsparcia dla podejmowanych wysiłków. Radzenie sobie ze zmianą nie oznacza, że musimy w tym procesie albo być całkowicie sami, albo zaangażować profesjonalistów. Budowanie wspierających relacji może oznaczać zarówno przebywanie z osobami o podobnych potrzebach i celach, jak i korzystanie z troski i aktywnej pomocy osób nam życzliwych.

9. Wsparcie społeczne, czyli zewnętrzna akceptacja społeczna dla zdrowych zachowań wyrażana poprzez kampanie społeczne i praktyczne umożliwianie zmian. Takie działania mają na celu wspieranie wysiłków osób pragnących pozbyć się szkodliwych zachowań na rzecz zdrowych. Dobrym przykładem wsparcia społecznego są zakazy palenia w miejscach publicznych lub niskokaloryczne menu w restauracjach dla osób odchudzających się. Tutaj mamy mały wpływ, ale warto być w miejscach, które wspierają naszą zmianę.

Zmianie poświęciłam swoją pierwszą książkę „Psychologia zmiany w życiu i biznesie”.

Poniżej możesz pobrać jej pierwsze dwa rozdziały:

Podcast możesz subskrybować poprzez:

• Bezpłatny i bardzo dobry Player FM (Android i www)
• iTunes (iOS i Windows)
• Spotify
• Twoją ulubioną aplikację do podcastów na smartphonie (wyszukaj frazę „Silna Marka w Praktyce”)

Proszę zostaw swoją recenzję w iTunes

Jeżeli spodobała Ci się idea podcastu i chcesz, aby żaden odcinek Cię nie ominął, to proszę zasubskrybuj podcast i zostaw ocenę w iTunes. To tylko chwila, a dzięki temu powodujesz, że podcast dociera do większej ilości przedsiębiorczych osób.

Z góry dziękuję!

Angelika Chimkowska